Bài thứ 4 trong loạt bài “Những Ðịa Danh Tiêu Biểu Trên Ðất Hy Lạp”
Theo Bước Chân Phao-lô Giữa Hy Lạp Hiện Ðại
Mục sư Hồ Xuân Phước
Cha của A-lịch-sơn đại đế – hoàng đế Philip – chinh phục thành Thrace, xây dựng lại và đặt tên là Thành Philip. Thành được củng cố vững vàng vì là căn cứ quân sự – để chế ngự vùng biển và khai thác các mỏ vàng.
Hai trăm năm sau – trong thời La-mã – Philip trở thành thủ phủ của bốn khu vực Ma-xê-đoan. Nhưng vì nằm sâu 10 dặm (16 km) trong đất liền, sự phát triển của Philip có phần giới hạn.
Năm 42 Trước Chúa, Philip nổi danh toàn thế giới, vì quân đội hoàng gia của Antony và Octavian đánh bại các tướng Cộng Hòa Brutus và Casssius (hai người ám sát Julius Caesar). Chiến thắng vẻ vang của Antony và Octavian mở màn cho Ðế quốc La-mã và Octavian lên ngôi Hoàng đế (Augustus).
Cổng vào thành cổ
Cửa vào ngục tù
Nhà hát La Mã
Khi Sứ đồ Phao-lô đến, thành Philip phản ảnh rõ ràng một căn cứ quân sự bề thế, với ảnh hưởng quân đội lừng lẫy. Nằm trên đại lộ Ignatian, xây bằng đá khối, nối liền toàn cõi đế quốc La-mã, Philip là cửa ngỏ giao thương, trải dài từ vùng Biển Adriatic đến Biển A-giê (Aegean).
Cột trụ nhà thờ trong đổ nát
Phao-lô viếng thăm Philip trên hành trình truyền giáo thứ nhì, thành lập Hội Thánh Philip – Hội Thánh đầu tiên trên lục địa Âu Châu, và nhiều năm sau đó viết thư thăm họ. Sách Công Vụ ghi lại nhiều chi tiết về chuyến viếng thăm của vị Sứ đồ thân yêu đáng kính nầy.
Phao-lô tận dụng đặc quyền công dân Rô-ma để binh vực mình. Cộng đồng Do thái tại đây không lớn lắm, và Hội Thánh bắt đầu với một số phụ nữ hội họp ở ngoại ô thành, vì người Do thái chưa có Nhà Hội.
Về sau, họ hội họp tại nhà một phụ nữ danh tiếng tên là Ly-đi (16:14, 15, 40). Lu-ca chẳng những quen biết Thành Philip mà còn rất thân thiết, gần gũi với anh chị em trong Hội Thánh tại đây. Ông không nêu tên chính mình nhưng khiêm tốn viết “chúng tôi.”
Sông Krenides, quen thuộc với Ly-đi
Công Vụ 16:40 cho biết Phao-lô và Si-la rời Philip và người đọc ngầm hiểu là Lu-ca ở lại Philip với anh chị em Philip thân yêu – chăm sóc Hội Thánh đến lúc Phao-lô trở lại trong hành trình truyền giáo thứ ba (Công Vu 20:6).
Chuyên viên khảo cổ đã tìm được khá nhiều di tích của Hội Thánh trong đống đổ nát của Philip Thành Cổ – trong đó có mộ bia và thập tự giá của các thế kỷ 2, 3 và 4. Người ta cũng tìm được hai ngôi Thánh Ðường rất lớn từ thế kỷ thứ 5 và 6.
Philip Thành Cổ có điểm nổi bật khác thường là một thành thuộc địa La-mã (Công Vụ 16:12). Người dân thành Philip, mặc dầu sống ngoài Ý-đại-lợi, được hưởng đặc quyền như là công dân La-mã.
Di tích của đại lộ La Mã
Philip Thành Cổ có đầy đủ cơ cấu chính quyền La-mã, và sứ đồ Phao-lô có đề cập đến trong thư Philip 3:20. Phao-lô nhắc nhở tín hữu Philip rằng họ là công dân một thành khác, tuyệt vời quý báu, vinh hạnh hơn. Thành nào? Thành Thánh chung quanh Cung Ðiện Bằng Ngà trên TRỜI!
Philip Thành Cổ gần gủi với Sứ đồ Phao-lô đến mức độ nào? Chính ông viết: “Anh chị em ở trong lòng tôi… Tôi thương mến tất cả anh chị em bằng tình yêu thương của Ðấng Christ” (1:7-8). Ai đã để quên con tim tại Philip Thành Cổ!
Còn nhiệt tình nào khác trong Phao-lô? “Ðối với tôi, sống là Ðấng Christ, còn chết là ích lợi” (1:21). Ông lại nói thêm trong 4:9: “Những gì anh chị em đã học, đã nhận, đã nghe và đã thấy trong tôi, hãy làm đi, thì Ðức Chúa Trời của sự bình an sẽ ở với anh chị em!” Sống đạo theo gương Phao-lô – vì ông đã noi theo gương tuyệt vời, mẫu mực của Ðấng Christ!
Tôi cảm phục thái độ của Phao-lô khi đối diện với cái chết. Sống để phục vụ, gây dựng, giúp đỡ, hữu ích cho anh chị em. Chết thì về ở bên Chúa luôn – nên Phao-lô ân hậu, vui mừng ngay cả trong cảnh khốn khó, tù đày.
Xin nghe lại lời Phao-lô kêu gọi Hội Thánh Philip trong 3:1: “Thưa anh chị em, hãy vui mừng trong Chúa! Tôi không ngại mà nhắc lại, hãy vui mừng đi!”
Mời quý tôi con Chúa thân yêu Bước Theo Gót Chân Phao-lô trên đất Hy lạp tháng 10, 2014 nầy với chúng tôi – Hành Trình mười ngày tuyệt vời, ý nghĩa, phước hạnh. Amen.
MỤC SƯ HỒ XUÂN PHƯỚC
hoxuanphuoc@gmail.com 310-371-1020
