Hiện nay, bệnh tiểu đường trên thế giới gia tăng với tốc độ chóng mặt. Nó được xem như là một đại dịch trên toàn cầu.
Có nhiều công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bệnh tiểu đường chịu ảnh hưởng của yếu tố di truyền.
Tuy nhiên trên thực tế, béo phì, ăn uống không lành mạnh, ăn nhiều dầu mỡ, đường, tinh bột, thói quen lười vận động cũng là những yếu tố góp phần gây ra bệnh tiểu đường.
Dưới đây là một số cách dễ dàng và hiệu quả có thể giúp bạn ngăn ngừa bệnh tiểu đường ngay từ bây giờ.
1. Đừng bỏ qua bữa ăn sáng
Rất nhiều người nghĩ rằng bỏ qua bữa ăn sáng sẽ giúp bản thân họ tránh xa bệnh tiểu đường và béo phì.
Tuy nhiên thực tế là, những người đã ăn bữa sáng nhẹ ít có khả năng mắc bệnh tiểu đường hơn những người bỏ qua bữa ăn sáng. Bởi vậy, nếu muốn ngăn ngừa khả năng mắc bệnh tiểu đường, bạn chỉ cần tránh những thực phẩm giàu carbohydrates và quá nhiều dầu trong bữa sáng của bạn.
2. Giảm khẩu phần ăn
Để ngăn ngừa bệnh tiểu đường, bạn hãy giảm chế độ ăn nhiều thịt, đặc biệt là ăn những loại thịt đỏ. Nên hạn chế ăn các loại thức ăn nhanh, uống nước ngọt, đồ chiên rán và các loại thức ăn chế biến sẵn như: thịt xông khói, xúc xích…
Bạn cũng không nên ăn vặt nhất là ăn đêm, trong khi nấu ăn hoặc khi dọn dẹp nhà cửa.
Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh tiểu đường là bạn phải uống nhiều nước.
3. Ăn nhiều salad, rau xanh, hoa quả
Để bảo vệ sức khỏe của mình và tránh mắc phải bệnh tiểu đường, bạn có thể làm các loại salad khác nhau và thưởng thức nó trước khi ăn các món ăn chính trong bữa ăn của bạn.
Bạn có thể ăn các món rau trộn khi ăn trưa hoặc ăn tối. Bên cạnh đó, bạn cũng nên bổ sung trái cây tươi thuộc họ cam quýt, táo, đào, dưa hấu… trong chế độ ăn uống của mình.
Ăn hoa quả, rau xanh trước bữa ăn hàng ngày sẽ giúp bạn kiểm soát lượng dầu mỡ, đường trong máu.
4. Tập thể dục thường xuyên
Một điều vô cùng quan trọng có thể giúp bạn phòng tránh bệnh tiểu đường đó là tập thể dục thường xuyên. Các nhà khoa học Phần Lan đã kết luận rằng: tập luyện thể dục khoảng 35 phút mỗi ngày, sẽ làm giảm được 80% nguy cơ bị tiểu đường. Vì thế, bạn có thể tham gia một lớp học khiêu vũ hoặc các lớp học bơi, yoga… Mục đích của việc luyện tập này là để cơ thể bạn được vận động di chuyển cơ thể và làm giảm lượng calo trong cơ thể.
5. Uống nhiều nước mỗi ngày
Một cuộc điều tra của các nhà nghiên cứu thuộc Bệnh viện Bichat tại Paris đã chỉ ra rằng những người uống nước nhiều hơn mỗi ngày ít có nguy cơ mắc bệnh đường máu cao, so với những người uống lượng nước ít mỗi ngày.
Vì thế, cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh tiểu đường là bạn phải uống nhiều nước và chia làm nhiều lần trong ngày. Lượng nước trung bình mà bạn phải dung nạp vào cơ thể mỗi ngày là 8 ly nước.
Các nhà nghiên cứu cũng khuyến cáo, không nên dùng các loại nước ngọt thay cho loại nước uống thông thường. Bởi chúng dễ gây béo phì và mất kiểm soát lượng đường trong máu.
6. Ăn các loại ngũ cốc
Ăn nhiều ngũ cốc đặc biệt là ngũ cốc nguyên hạt như: lúa mì, gạo nâu, yến mạch… không chỉ giúp bạn có một thân hình đẹp mà nó còn làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú, tiểu đường tuýp 2, huyết áp cao và đột quỵ.
Do đó, bạn có thể thay thế các loại thực phẩm bằng việc ăn các loại ngũ cốc nguyên hạt để ngăn chặntiểu đường và đảm bảo sức khỏe.
7. Ghi lại chế độ ăn uống của bạn
Bạn có thể ghi chép và lưu giữ bằng văn bản chế độ ăn uống hàng ngày của mình. Điều này sẽ giúp bạn thẩm định lại một tuần qua mình đã ăn những gì, lượng thức ăn là bao nhiêu, thức ăn bạn ăn có quá nhiều calo hay không…
Chắc chắn, khi nhìn vào bản ghi chép đó, bạn sẽ lập lại cho mình kế hoạch ăn uống chuẩn mực và có trách nhiệm hơn để duy trì sức khỏe.
Phòng bệnh tiểu đường quá dễ
Nhiều người mong sớm có thuốc chủng ngừa bệnh tiểu đường để sau vài lần “chịu đấm ăn xôi” có thể ăn uống thả giàn, tha hồ hảo ngọt. Đáng tiếc là đến nay vẫn chưa có thuốc!
Đừng bó tay chịu… bệnh!
Nếu tưởng không thể phòng ngừa bệnh tiểu đường là sai. Càng sai hơn nữa nếu tưởng kiêng ăn ngọt thì khỏi lo bệnh tiểu đường. Cho dù kiêng cữ thế nào vẫn bị bệnh như thường nếu cuộc sống lúc nào cũng căng thẳng, nếu bệnh gan không được điều trị đến nơi đến chốn… Bệnh tiểu đường rõ ràng không là chuyện may rủi. Bằng chứng, theo kết quả nghiên cứu, không quá khó để đẩy lùi bệnh tiểu đường về bên kia lằn ranh sinh bệnh, nếu lưu ý một số yếu tố dưới đây:
1. Tuổi đời: Đừng quên tiểu đường “rồ ga tăng tốc” từ tuổi 50, nam cũng như nữ, không chừa một ai. Nhiều kết quả nghiên cứu trong thập niên gần đây cho thấy tình trạng thiếu hụt nội tiết tố giới tính khi gần tuổi về hưu khiến nam mãn dục, khiến nữ tắt kinh là “đòn bẩy” cho bệnh tiểu đường.
Thời điểm máu dễ biến thành “chè ngọt” thậm chí có thể sớm hơn nhiều, nếu nạn nhân trước đó có cuộc sống quá căng thẳng vì nội tiết tố của tuyến thượng thận trong tình huống stress dồn dập là nguyên nhân làm tăng đường huyết. Do đó, ráng tránh sao cho đừng quá stress lúc thiếu thời, cũng đừng quên tham gia các chương trình tầm soát định kỳ khi người đối diện bắt đầu gọi mình bằng chú, bằng cô.
2. Cơ tạng: Người có thân nhân trực hệ đã bị tiểu đường dễ là miếng mồi ngon của bệnh tiểu đường. Cẩn tắc vô áy náy, nên cẩn thận với chuyện ăn uống hơn người khác nếu là thành viên của gia đình có vài người đã bệnh!
3. Vòng bụng quá cỡ: Các nhà nghiên cứu về bệnh tiểu đường đã quả quyết là lượng mỡ đóng đô ở thành bụng càng nhiều, dù là do ít vận động hay uống quá nhiều bia, đều là “đòn bẩy” cho bệnh tiểu đường. Tệ hơn nữa là người có vòng 2 vượt chỉ tiêu là đối tượng vừa khó điều trị, vừa mau gặp biến chứng một khi đã bị bệnh tiểu đường. Giảm cân cho bằng được nếu dư cân, tránh rượu bia càng nhiều càng tốt là biện pháp phòng bệnh.
4. Ít vận động: Theo thống kê của các hãng bảo hiểm y tế ở châu Âu, số người mắc bệnh tiểu đường ở các thành phố lớn, ở các nước công nghệ cao gấp 3 lần ở vùng nông thôn vì mức độ vận động của người dân chốn thị thành chỉ bằng phân nửa nhà nông. Đừng ngồi yên quá thường lúc còn trẻ là tránh được cảnh sau này phải nằm dài trên giường bệnh vì tai biến mạch máu não.
5. Thiếu thực phẩm “xanh”: Chức năng của tụy tạng – cơ quan có nhiệm vụ điều chỉnh đường huyết, tùy thuộc vào nhiều loại sinh tố và khoáng tố. Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường rõ ràng tỷ lệ nghịch với hàm lượng rau quả tươi trong khẩu phần. Thêm vào đó, ai càng mạnh miệng với thực phẩm công nghệ, người đó càng dễ bị bệnh tiểu đường vì nhiều chất phụ gia là khắc tinh của tụy tạng.
6. Huyết áp cao: Bệnh nhân cao huyết áp có nguy cơ bị bệnh tiểu đường cao gấp 3 lần người tuy cũng có nếp sống dễ bị bệnh tiểu đường nhưng huyết áp trong định mức bình thường.
Trả giá quá đắt!
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) không vô cớ đã khẳng định bệnh tiểu đường là một trong các nguy cơ hàng đầu cho sức khỏe cộng đồng ở thế kỷ 21 này, mặc dầu bệnh không lây lan. Họ hoàn toàn có lý khi 10% dân số mắc bệnh tiểu đường, ngay cả ở các nước có nền y tế tiên tiến.
Điểm vô cùng đáng tiếc, theo dẫn chứng của chuyên gia ngành nội tiết, một số không ít, tối thiểu cũng 1/3 số bệnh nhân tiểu đường đã không mắc bệnh nếu trước đó chịu khó loại trừ hay giảm thiểu các nhân tố tạo điều kiện cho bệnh dễ phát tán từ tuổi trung niên.
Mới nghe tưởng phức tạp, nhưng biện pháp phòng bệnh tiểu đường trên thực tế vẫn còn quá đơn giản nếu so với việc trị bệnh một khi bệnh đã phát.
Ngồi lâu dễ mắc bệnh tiểu đường
Một nghiên cứu mới đây cho thấy, ngồi lâu có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 ở phụ nữ. Các nhà nghiên cứu không tìm thấy nguy cơ này ở nam giới.
Nhà nghiên cứu Thomas Yates, thuộc ĐH Leicester (Anh), và các đồng nghiệp đã phân tích thông tin từ khoảng 500 người Anh trong một chương trình tầm soát bệnh tiểu đường. Những người tham gia đã thống kê lượng thời gian họ ngồi trong một ngày trong vòng bảy ngày liên tiếp. Sau đó, các nhà nghiên cứu thu thập các mẫu máu để kiểm tra các yếu tố nguy cơ bệnh tiểu đường. Trung bình, các chị em cho biết mỗi ngày họ đã ngồi 5 giờ.
Kết quả kiểm tra cho thấy, phụ nữ ngồi lâu thường dễ dẫn đến đề kháng insulin và các chỉ số báo hiệu tình trạng viêm nhiễm xuất hiện với tỷ lệ cao. Ngồi nhiều có thể dẫn đến đến béo bụng, và các nội tiết tố xuất phát từ tế bào mỡ sẽ gây bất lợi cho sự trao đổi chất của cơ thể.
“Tuy nhiên, vì đây là nghiên cứu từ các báo cáo của cá nhân nên có thể chưa chính xác. Nếu những kết quả này được tiếp tục nghiên cứu sâu rộng hơn nữa, chúng sẽ mang ý nghĩa cho các khuyến nghị lối sống, chính sách y tế công cộng và góp phần can thiệp thay đổi hành vi sức khỏe”, các nhà nghiên cứu trên tạp chí Y tế Dự phòng của Mỹ nhận xét.
Làm gì để kiểm soát bệnh tiểu đường?
Bệnh tiểu đường thuộc nhóm các bệnh chuyển hóa, trong đó người bệnh có đường huyết cao, gây ra các triệu chứng điển hình như ăn nhiều, uống nhiều và tiểu nhiều.
Một nghiên cứu tại Mỹ cho thấy một phần ba trong số 24 triệu người không biết mình đang mắc bệnh tiểu đường.
Tại Việt Nam, một số nghiên cứu cho thấy do nhận thức về bệnh tật thấp cũng như những hạn chế của mạng lưới y tế nên tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường không được phát hiện trong cộng đồng còn cao, chiếm 64,5%. Vào thời điểm bệnh tiểu đường được chẩn đoán, 50% số bệnh nhân đã xuất hiện các biến chứng. Khi phát hiện bệnh, khoảng 20% số bệnh nhân đã có tổn thương thận, 8% có tổn thương võng mạc, 9% có tổn thương thần kinh và 50% đã có bệnh tim mạch.
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Kiểm soát bệnh tiểu đường giúp ngăn ngừa bệnh nặng thêm và các biến chứng. Để làm điều đó, bạn chỉ cần thay đổi lối sống.
Tập luyện là câu trả lời tốt nhất trong phòng ngừa tất cả các bệnh. (ảnh minh họa)
– Hạn chế carbohydrate: Hạn chế ăn những thực phẩm chứa nhiều carbonhydrat. Chỉ cần 30-60g carbonhydrat trong mỗi bữa ăn là đủ. Nếu chỉ có 15-30g carbonhydrat, hãy cân bằng nó bằng protein hoặc chất béo không no như sữa chua, trái cây và phomat ít béo.
– Thực phẩm nhiều chất xơ và protein: Thực phẩm nhiều chất xơ cũng giúp giảm đường huyết. Gạo nâu, ngũ cốc nguyên cám được khuyến nghị dùng. Tương tự, thực phẩm có hàm lượng protein cao như cá, hải sản có vỏ và thịt nạc rất có lợi cho sức khỏe.
– Ăn nhiều bữa nhỏ: Các bữa ăn nên cách nhau 3-4 giờ. Theo cách này, cơ thể sẽ liên tục no để chuyển hóa của bạn tốt hơn, đốt cháy calo cũng nhiều hơn.
– Tập luyện: Tập luyện là câu trả lời tốt nhất trong phòng ngừa tất cả các bệnh. Đi bộ, đạp xe hoặc các hoạt động tập luyện thể lực khác giúp insulin hoạt động hiệu quả hơn để giảm đường huyết.
Suu Tam
Mọi bài vở cộng tác và góp ý xin gửi về [email protected]
